Ülkemizde son dönemlerde yaşanmakta olan kur hareketleri nedeniyle piyasaya arz edilen mal ve
hizmetlerin fiyatlarında gözlemlenen dalgalanmalarla birlikte; elektronik ticaret ortamında tüketicilere
mesafeli sözleşme yöntemiyle satışı gerçekleştirilen malların ilerleyen dönemde daha yüksek bir fiyattan
satışa sunma amacıyla herhangi bir açıklama yapılmaksızın veya sipariş edilen malın stokta bulunmadığı
gerekçesiyle satıcılar tarafından iptal edildiğine ilişkin gerek Bakanlığımıza ulaşan tüketici başvuruları
gerekse de geleneksel ve sosyal medya üzerinde yer alan yorum ve haberler Genel Müdürlüğümüz
tarafından titizlikle incelenmekte ve takip edilmektedir.
Malumları olduğu üzere, tüketicilerin taraf oldukları işlem ve sözleşmelerde ekonomik
çıkarlarının korunması ve zararlarının tazmin edilmesine ilişkin düzenlemeleri içeren 6502 sayılı
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun “Mesafeli sözleşmeler” başlıklı 48 inci maddesinin (3) ve
(7) numaralı fıkralarında yer alan
“(3) Satıcı veya sağlayıcı, tüketicinin siparişinin kendisine ulaştığı andan itibaren taahhüt
edilen süre içinde edimini yerine getirir.Tüketicinin isteği veya kişisel ihtiyaçları doğrultusunda
hazırlanan mallara ilişkin sözleşmeler haricinde mal satışlarında bu süre her hâlükârda otuz günü
geçemez. Satıcı veya sağlayıcının bu süre içinde edimini yerine getirmemesi durumunda tüketici
sözleşmeyi feshedebilir.”
“(7) Mesafeli sözleşmelerde, kapsam dışı sözleşmeler, tüketici, satıcı ve sağlayıcı ile mesafeli
sözleşme kurulmasına aracılık eden aracı hizmet sağlayıcının hak ve yükümlülükleri, cayma hakkı,
bilgilendirme yükümlülüğü, teslimat ile diğer uygulama usul ve esasları yönetmelikle belirlenir.”
hükümleri ile Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliğinin “Sözleşmenin ifası ve teslimat” başlıklı 16
ncı maddesinin (1) ve (4) numaralı fıkralarında yer alan
“(1) Satıcı veya sağlayıcı, tüketicinin siparişinin kendisine ulaştığı tarihten itibaren taahhüt
ettiği süre içinde edimini yerine getirmek zorundadır. Tüketicinin isteği veya kişisel ihtiyaçları
doğrultusunda hazırlanan mallara ilişkin sözleşmeler haricinde mal satışlarında bu süre her halükarda
otuz günü geçemez.”
“(4) Sipariş konusu mal ya da hizmet ediminin yerine getirilmesinin imkansızlaştığı hallerde satıcı
veya sağlayıcının ve satıcı veya sağlayıcı adına bedel tahsil etmesi halinde aracı hizmet sağlayıcının bu
durumu öğrendiği tarihten itibaren üç gün içinde tüketiciye yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile
bildirmesi ve varsa teslimat masrafları da dâhil olmak üzere tahsil edilen tüm ödemeleri bildirim
tarihinden itibaren en geç on dört gün içinde iade etmesi zorunludur. Malın stokta bulunmaması
durumu, mal ediminin yerine getirilmesinin imkânsızlaşması olarak kabul edilmez.”
hükümleri uyarınca, satıcının basiretli bir tacir gibi davranarak mesafeli sözleşme yöntemiyle
tüketiciden sipariş aldığı malı süresi içerisinde teslim etmesi zorunlu kılınmış, malın stokta
kalmadığı/temin edilemediği gerekçe gösterilerek mesafeli sözleşmenin iptal edilmesi ise mevzuata aykırı
bir işlem ve uygulama olarak belirlenmiştir.
Bu itibarla, Bakanlığımız teşkilatı tarafından gerçekleştirilecek inceleme ve denetimler
neticesinde söz konusu mevzuat hükümlerine aykırı işlem tesis edildiğinin tespiti durumunda 6502 sayılı
Kanun uyarınca öngörülen idari yaptırımların uygulanmakta olduğuna ilişkin elektronik ticaret alanında
faaliyet göstermekte olan Kuruluşunuz üyelerinin bilgilendirilmesi hususlarında bilgilerinizi ve gereğini
rica ederim.
Avni DİLBER
Bakan a.
Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi
Genel Müdürü
Dağıtım:
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine
Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonuna
